Αμαύρωσαν με χυδαίο τρόπο την έννοια του πατριώτη-εθνικιστή ισότιμο με φασίστα και ναζιστή. Δέν θα περάσει όμως...
του Πανίκου Κλεοβούλου*
Το άρθρο αυτό θα ασχοληθεί εν συντομία με τις συγκεχυμένες εν πολλοίς έννοιες εθνικισμός – εθνισμός – πατριωτισμός. Διότι τα σύγχρονα λεξικά έχουν προσδώσει στον όρο «εθνικισμός» έννοια στρεβλωτική, και οι εθνομηδενιστές όταν θέλουν να προσβάλουν τη δράση των ιδεολογικών τους αντιπάλων την χαρακτηρίζουν εθνικιστική, θεωρώντας ότι έτσι τους περιθωριοποιούν. Από την αντίπερα όχθη, αυτοί, οι οποίοι εισπράττουν την επίθεση, θεωρώντας τον χαρακτηρισμό προσβλητικό, αμυνόμενοι σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι δεν είναι εθνικιστές αλλά εθνιστές.
Το άρθρο αυτό θα ασχοληθεί εν συντομία με τις συγκεχυμένες εν πολλοίς έννοιες εθνικισμός – εθνισμός – πατριωτισμός. Διότι τα σύγχρονα λεξικά έχουν προσδώσει στον όρο «εθνικισμός» έννοια στρεβλωτική, και οι εθνομηδενιστές όταν θέλουν να προσβάλουν τη δράση των ιδεολογικών τους αντιπάλων την χαρακτηρίζουν εθνικιστική, θεωρώντας ότι έτσι τους περιθωριοποιούν. Από την αντίπερα όχθη, αυτοί, οι οποίοι εισπράττουν την επίθεση, θεωρώντας τον χαρακτηρισμό προσβλητικό, αμυνόμενοι σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι δεν είναι εθνικιστές αλλά εθνιστές.
Η σύγχυση των εννοιών δεν είναι τυχαία! Ο Θουκυδίδης αναφέρει σχετικά με την τότε προπαγάνδα: «Ακόμη και την καθιερωμένη σημασία των λέξεων άλλαξαν για να δικαιολογούν τις πράξεις των». Στο «Νέον Ορθογραφικόν Ερμηνευτικόν Λεξικόν» του Δημητράκου διαβάζουμε: «Εθνικισμός: η αποκλειστική προσήλωσις εις την εξυπηρέτισιν των εθνικών ιδεωδών».
Σύμφωνα με τον καθηγητή Δημήτριο Βεζανή, ο εθνικισμός αποτελεί την «ενεργητική κατάφαση της ιδέας του Έθνους». Δηλαδή ο εθνικιστής δεν πιστεύει απλά στα ιδεώδη του Έθνους αλλά ενεργεί συνάμα. Ο εθνιστής ενώ πιστεύει στα ιδεώδη του Έθνους εντούτοις ηθελημένα δεν αγωνίζεται γι’αυτά. Δηλαδή ενώ ο εθνικιστής είναι ένας δρών αγωνιστής υπέρ του Έθνους, ο εθνιστής απλώς πιστεύει στο Έθνος, ανήκει σ’ αυτό αλλά δεν επιθυμεί να αγωνισθεί για το Έθνος του.
Σύμφωνα με τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου, τον πατέρα της Δημοκρατίας, ο εθνικισμός βασίζεται στο Έθνος, ο πατριωτισμός βασίζεται στην Πατρίδα. Ο εθνικισμός υπάρχει στον πνευματικό χώρο αλλά και στον βιολογικό, διότι προϋποθέτει την ύπαρξη φυλής. Επίσης ο εθνικισμός είναι διαχρονικός, διότι στην έννοια του Έθνους περιλαμβάνονται οι αγέννητοι και οι νεκροί. Το Έθνος λοιπόν, επεκτείνεται στο παρελθόν και στο μέλλον. Η πατρίδα από την άλλη έχει συναισθηματικό περιεχόμενο, διότι συνδέει τα άτομα ενός ομογενούς λαού προς έναν γεωγραφικό χώρο. Μπορεί να υπάρξει Έθνος χωρίς Πατρίδα (π.χ. διότι αυτή κατεκτήθη και το έθνος εξεδιώχθη). «Όσον μεγαλύτερος και λαμπρότερος είναι ένας πολιτισμός τόσον ισχυρότερον είναι το σχετικόν εθνικόν αίσθημα και κατά συνέπειαν ο εθνικισμός». Ο Παπαναστασίου διαχωρίζει τον εθνικισμό από τον ιμπεριαλισμό, σωβινισμό. Ο αμυντικός εθνικισμός «θέλει την σύμπτωσιν κρατικών και εθνικών ορίων», σε αντίθεση με τον ιμπεριαλισμό, ο οποίος «επιδιώκει την επέκτασιν των κρατικών ορίων πέραν από τα εθνικά».
Το Έθνος μας σήμερα παραπαίει. Κυβερνάται από γονατισμένους πολιτικούς, οι οποίοι υπακούοντας στα κελεύσματα των ξένων ξεπουλούν πατρίδα. Ο λαός είτε κοιτάζει αμήχανος, είτε εκμαυλισμένος συνεχίζει να βιώνει την εθνική και ηθική του κατάπτωση. Για να μην καταρρεύσει το Έθνος μας έχει ανάγκη όλων εμάς, των όσων ζωντανών, κατά τον Ίωνα Δραγούμη, οι οποίοι θα πρέπει να συνδεθούμε με πίστη, αυτοθυσία και διαίσθηση με τη ζωή του Έθνους να διακονήσομε την παράδοση μας και να αναπτύξουμε τη συνείδηση μας στον Ελληνικό τρόπο ζωής. Να επιδείξουμε εμπράκτως αγάπη προς το Έθνος και προς κάθε Εθνικό. Να περιφρουρήσουμε αξίες, πολιτισμό, περιβάλλον, γλώσσα και τον γεωγραφικό χώρο που μας απέμεινε και περικλείεται στα γεωγραφικά όρια του Ελλαδικού και Κυπριακού Κράτους. Στη συνέχεια να διεκδικήσουμε αυτό που ανήκει σε μας και στα παιδιά μας. Να λευτερώσουμε τα σκλαβωμένα εδάφη του Ελληνισμού. Και εάν εμείς σταθούμε ανάξιοι να το πετύχουμε να παραδώσουμε σκυτάλη στις επερχόμενες γενεές.
Οι ελπίδες μας στρέφονται στη νεολαία. Σ’ αυτήν όμως τη νεολαία, η οποία πρέπει να διαπνέεται από τις αξίες του Έθνους. Σε όσους μπορούν να νοιώσουν στο αίμα τους τις επιταγές του Καζαντζάκη: «…Το πρώτο σου χρέος εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στον γυιό σου την μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει…..».
* Νομικός, συνεργάτης ΕΛ.Κ.Ε.Δ.Α. Σύμφωνα με τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου, τον πατέρα της Δημοκρατίας, ο εθνικισμός βασίζεται στο Έθνος, ο πατριωτισμός βασίζεται στην Πατρίδα. Ο εθνικισμός υπάρχει στον πνευματικό χώρο αλλά και στον βιολογικό, διότι προϋποθέτει την ύπαρξη φυλής. Επίσης ο εθνικισμός είναι διαχρονικός, διότι στην έννοια του Έθνους περιλαμβάνονται οι αγέννητοι και οι νεκροί. Το Έθνος λοιπόν, επεκτείνεται στο παρελθόν και στο μέλλον. Η πατρίδα από την άλλη έχει συναισθηματικό περιεχόμενο, διότι συνδέει τα άτομα ενός ομογενούς λαού προς έναν γεωγραφικό χώρο. Μπορεί να υπάρξει Έθνος χωρίς Πατρίδα (π.χ. διότι αυτή κατεκτήθη και το έθνος εξεδιώχθη). «Όσον μεγαλύτερος και λαμπρότερος είναι ένας πολιτισμός τόσον ισχυρότερον είναι το σχετικόν εθνικόν αίσθημα και κατά συνέπειαν ο εθνικισμός». Ο Παπαναστασίου διαχωρίζει τον εθνικισμό από τον ιμπεριαλισμό, σωβινισμό. Ο αμυντικός εθνικισμός «θέλει την σύμπτωσιν κρατικών και εθνικών ορίων», σε αντίθεση με τον ιμπεριαλισμό, ο οποίος «επιδιώκει την επέκτασιν των κρατικών ορίων πέραν από τα εθνικά».
Το Έθνος μας σήμερα παραπαίει. Κυβερνάται από γονατισμένους πολιτικούς, οι οποίοι υπακούοντας στα κελεύσματα των ξένων ξεπουλούν πατρίδα. Ο λαός είτε κοιτάζει αμήχανος, είτε εκμαυλισμένος συνεχίζει να βιώνει την εθνική και ηθική του κατάπτωση. Για να μην καταρρεύσει το Έθνος μας έχει ανάγκη όλων εμάς, των όσων ζωντανών, κατά τον Ίωνα Δραγούμη, οι οποίοι θα πρέπει να συνδεθούμε με πίστη, αυτοθυσία και διαίσθηση με τη ζωή του Έθνους να διακονήσομε την παράδοση μας και να αναπτύξουμε τη συνείδηση μας στον Ελληνικό τρόπο ζωής. Να επιδείξουμε εμπράκτως αγάπη προς το Έθνος και προς κάθε Εθνικό. Να περιφρουρήσουμε αξίες, πολιτισμό, περιβάλλον, γλώσσα και τον γεωγραφικό χώρο που μας απέμεινε και περικλείεται στα γεωγραφικά όρια του Ελλαδικού και Κυπριακού Κράτους. Στη συνέχεια να διεκδικήσουμε αυτό που ανήκει σε μας και στα παιδιά μας. Να λευτερώσουμε τα σκλαβωμένα εδάφη του Ελληνισμού. Και εάν εμείς σταθούμε ανάξιοι να το πετύχουμε να παραδώσουμε σκυτάλη στις επερχόμενες γενεές.
Οι ελπίδες μας στρέφονται στη νεολαία. Σ’ αυτήν όμως τη νεολαία, η οποία πρέπει να διαπνέεται από τις αξίες του Έθνους. Σε όσους μπορούν να νοιώσουν στο αίμα τους τις επιταγές του Καζαντζάκη: «…Το πρώτο σου χρέος εχτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στον γυιό σου την μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει…..».
http://www.elkeda.gr
